Dlaczego warto zachęcać dziecko do regularnych wizyt u stomatologa? Kiedy zacząć tę przygodę? Co możemy zrobić, by uchronić nasze dziecko przed próchnicą? Na te i wiele innych pytań odpowiedziała nam działająca w sieci jako zdrowa_buzia stomatolog dziecięca Aleksandra Burczyńska.
Profilaktyka a pierwsze wizyty stomatologiczne – dlaczego są tak ważne?
Profilaktyka próchnicy polega m.in. na wizytach stomatologicznych. Powinniśmy przychodzić z dzieckiem do dentysty, gdy pojawi się pierwszy ząb, czyli w okolicach 6. miesiąca życia. Niektóre dzieci mają go już w 3.-4. miesiącu i należą do dzieci ząbkujących wcześnie. Są one bardziej narażone na próchnicę, ponieważ ząb ten nie miał dostatecznego czasu na mineralizację.
Pierwsza wizyta adaptacyjna to nie tylko ocena stanu pierwszych zębów, ale również przekazywanie rodzicom informacji na temat prawidłowej higieny jamy ustnej dziecka. Stomatolog dziecięcy powinien poinstruować opiekunów, jak powinna wyglądać profilaktyka, jakiego rodzaju szczoteczki wybierać, w jaki sposób powinno się myć dziecku zęby (rodzice powinni to robić do 12. roku życia pociech) i najważniejsze – by używać pasty do zębów z fluorem, w ilości nie większej niż ziarenko ryżu (1000 ppm). Niestety, bardzo często rodzice trafiają z dzieckiem w wieku 2-3 lat, gdy próchnica jest już zaawansowana i nie da się już nic zrobić.
Najbardziej szkodliwe jest nocne dokarmianie dziecka, gdy na szkliwie pozostają resztki pokarmu. Wtedy bakterie w jamie ustnej robią spustoszenie. O ile do 1. roku życia jest to normalne, to powyżej tego wieku dziecko powinno zjeść i mieć umyte zęby, niezależnie od tego, czy jest to mleko z piersi, z butelki, czy inny pokarm. Jeśli rodzice mają problem z odstawieniem dziecka od piersi czy butelki przy zasypianiu, należy znaleźć na to sposób. Absolutnie nie jestem przeciwna macierzyństwu bliskości, czyli jedzeniu „na żądanie” w nocy, ale dzieci powyżej 1. roku życia powinny być przygotowywane już do kolejnych etapów i rytuałów. Jest to niezwykle ważny czas, ponieważ w okresie od 0 do 3 lat tworzy się tzw. okno próchnicowe, podczas którego nie możemy popełnić błędu kosztującego zdrowie zębów naszych dzieci.
Dlaczego obecnie nie mówi się próchnica butelkowa, ale próchnica wczesnego dzieciństwa?
Ponieważ jest wiele przyczyn powstawania próchnicy u dzieci. Wcześniej za głównego winowajcę próchnicy zębów siecznych uznawano spożywanie mleka z butelki. Nie jest to prawda, ponieważ w niektórych przypadkach (np. u dzieci wcześnie ząbkujących) nawet mleko matki podawane w nocy może (podkreślam: może, ale nie musi) przyczyniać się do ryzyka powstawania próchnicy u dzieci powyżej 1. roku życia. Dzieci te mogą mieć też problem z wydzielaniem wystarczającej ilości śliny, która chroni przed namnażaniem się bakterii w jamie ustnej. Zatem podsumowując – dziecko powyżej 1. roku życia karmione wyłącznie piersią w nocy nie jest w żaden sposób chronione przed próchnicą wczesnego dzieciństwa.
Co jeszcze jest ważne w kontekście profilaktyki próchnicy?
Podstawą jest mycie zębów minimum 2 razy dziennie pastą z fluorem. Ważne jest także posiadanie w domu pasty bez fluoru do doraźnego szczotkowania po np. spożyciu niektórych pokarmów. Warto wspomnieć także o dzieciach chorych na astmę, które przyjmują leki wziewne wpływające negatywnie na szkliwo – po każdej aplikacji należy umyć zęby. Podobnie jest w przypadku wszelkiego rodzaju syropów z cukrem, np. na kaszel.
Gdy dziecko nie ma jeszcze ząbków, należy regularnie przemywać gazikiem dziąsełka, ponieważ zdrowe dziąsła to zdrowe zęby. Jak widać, jeśli będziemy postępować zgodnie z zasadami, możemy skutecznie uchronić nasze dziecko przed próchnicą, co jest niepowtarzalnym prezentem, jaki możemy podarować swojemu dziecku.
