Prof. dr hab. n. med. Agnieszka Neumann-Podczaska
Prodziekan Wydziału Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu oraz dyrektor Instytutu Senioralnego w Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie, profesor w Pracowni Geriatrii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Jedyna w Europie farmaceutka – absolwentka European Academy for Medicine of Aging (EAMA) w Szwajcarii. Prezes Polskiego Towarzystwa Opieki Farmaceutycznej, członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego i European Geriatric Medicine Society, ekspert Zespołu ds. Opieki Farmaceutycznej przy Ministerstwie Zdrowia. Była Dyrektor Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie.
Zmiana stylu życia, dieta, aktywność fizyczna i aktywizacja społeczna to zdaniem lekarzy najlepsze formy wsparcia zdrowia u osób w jesieni życia. Szczególnie istotne jest to, by seniorzy nie rezygnowali z życia społecznego. Jakie są najczęstsze problemy zdrowotne osób starszych w Polsce?
Jest ich wiele, ale jednym z najczęstszych problemów jest ograniczona sprawność funkcjonalna, czyli np. dolegliwości związane z narządem ruchu, a zwłaszcza choroba zwyrodnieniowa stawów skutkująca bólem i ograniczeniem sprawności. Kolejny problem to choroby przewlekłe, w tym nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, miażdżyca czy cukrzyca. Następna grupa to zaburzenia funkcji poznawczych, w tym choroba Alzheimera. Warto też wspomnieć o wielkich zespołach geriatrycznych, czyli wieloprzyczynowych patologiach, które niosą wiele konsekwencji, takich jak depresja, nietrzymanie moczu, upadki.
Jakie zmiany w stylu życia mogą pomóc seniorom w opóźnieniu starzenia się organizmu?
Seniorzy powinni zadbać o zdrową, zbilansowaną dietę, np. dietę śródziemnomorską. Potrzebne jest również co najmniej 150 minut aktywności fizycznej tygodniowo, a to naprawdę niedużo. Bardzo ważna jest też aktywność społeczna, dzięki której osoba starsza nie będzie samotna w swoim starzeniu się.
Jak seniorzy mogą angażować się społecznie i pozostawać aktywnymi, aby poprawić jakość życia?
Aktywizacja społeczna to przede wszystkim uczestniczenie seniorów w środowisku lokalnym. Obejmuje to wszystkie rodzaje aktywności, takie jak zwykłe życie sąsiedzkie, ale też kluby seniora czy korzystanie z oferty dziennych domów opieki, w których osoba starsza jest od rana do obiadu aktywizowana, ma kontakt z innymi ludźmi i może korzystać z różnych form terapii zajęciowej.
Jakie są najnowsze osiągnięcia w leczeniu chorób typowych dla osób starszych, takich jak demencja i choroba Alzheimera?
Choroba Alzheimera to ok. 50 proc. wszystkich przypadków otępień. Ma ona charakter postępujący i nieuchronnie prowadzi do całkowitej niepełnosprawności. Nie mamy dotąd przełomowych osiągnięć w farmakoterapii, a leki, które już mamy do dyspozycji nie są skuteczne i bezpieczne we wszystkich rodzajach i stadiach zaburzeń funkcji poznawczych. Jedynymi dobrze udokumentowanymi formami prewencji zaburzeń funkcji poznawczych są dieta (przede wszystkim dieta MIND) i aktywność fizyczna.
W jaki sposób wspierać zdrowie serca i układu krążenia w starszym wieku?
Jeśli osoba starsza jest dobrze zaopiekowana przez lekarza rodzinnego, to nadciśnienie czy inne choroby układu sercowo-naczyniowego, mogą być skutecznie korygowane farmakologicznie. Ważna jest jednak zawsze aktywna postawa pacjenta i wspomniana już zmiana stylu życia.