Lek. Agata Skwarek-Szewczyk
Specjalistka reumatologii. Na co dzień wspiera pacjentów w walce z bólami stawów i propaguje wiedzę na temat chorób reumatycznych. Prowadzi edukacyjny profil na instagramie: @reumatolog_agata.
Układ szkieletowy u osób w podeszłym wieku jest podatny na zwyrodnienia, zapalenia czy urazy. Sposobem na ból mogą być środki przeciwbólowe, które dostępne są nie tylko w formie tabletek, ale też plastrów czy żeli. Jakie schorzenia najczęściej wywołują ból u osób starszych?
Główną przyczyną dolegliwości są schorzenia związane z układem kostno-szkieletowym, czyli najczęściej zwyrodnienia. Ujawniają się one już u osób po 30. roku życia, ale w miarę starzenia te dolegliwości się pogłębiają. Częstą przyczyną bóli są również układowe choroby tkanki łącznej, bóle neuropatyczne przy schorzeniach takich jak półpasiec. Jeżeli dolegliwości bólowe utrzymują się przez 2-3 dni, nie trzeba ich bagatelizować, tylko zgłosić się na wizytę lekarską. Doktor może wtedy skierować chorego na diagnostykę obrazową lub zlecić badania laboratoryjne.
Zwracam też uwagę, że w wieku senioralnym często pojawia się osteoporoza, która wiąże się ze zwiększoną podatnością na złamania. Jeśli starsza osoba odczuwa ból w odcinku lędźwiowym lub piersiowym odcinku kręgosłupa – to być może doszło złamania. Wówczas należy jak najszybciej udać się do lekarza. Złamanie może się dokonać bez upadku czy mocnego uderzenia.
Jakie dolegliwości może powodować ból przewlekły? Dlaczego tak ważne jest leczenie tego bólu?
Jeżeli nie zahamujemy przewodzenia bólu synapsy, które znajdują się w układzie nerwowym każdego człowieka, przekazują go dalej, przez co staje się on coraz bardziej odczuwalny i dolegliwy. Co więcej, przy długo trwającym bólu, uszkodzeniu ulegają neurony, co jest szkodliwe dla całego układu nerwowego. Ból pogarsza jakość życia każdego człowieka, dlatego tak ważne jest jego skuteczne leczenie. Im wcześniej wdrożymy odpowiednią terapię, tym lepszą mamy odpowiedź na leczenie.
Jakie są dostępne możliwości leczenia bólu przewlekłego dla pacjentów?
Pierwszym krokiem uśmierzenia bólu w warunkach domowych może być skorzystanie z podstawowego, ogólnodostępnego leku przeciwbólowego. Jeśli ból nie przechodzi, to lekarz powinien wypisać receptę na mocniejsze środki – tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne. Należy jednak ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich i nie łączyć leków przepisanych przez doktora z innymi lekami przeciwbólowymi dostępnymi bez recepty. Lekarz powinien też dobrać formę przyjmowanego leku – oprócz tradycyjnych tabletek dostępne są np. żele miejscowe czy plastry. W niektórych przypadkach, szczególnie dla osób starszych, żele czy plastry są wygodniejszą formą terapii niż tabletki.
Kiedy należy sięgnąć po produkty zawierające specjalistyczne substancje np. diklofenak? Czy są osoby, u których wskazane jest ciągłe stosowanie tej substancji czynnej?
Po niesteroidowe leki przeciwzapalne sięgamy wtedy, kiedy ból jest silny. Zalecam jednak, aby w przypadku silniejszych leków dokładnie stosować się do wskazówek lekarza, ponieważ to on najlepiej określa odpowiednią dawkę i częstotliwość ich przyjmowania. Preparaty zawierające diklofenak mogą być stosowane pod nadzorem lekarskim przez osoby starsze, szczególnie przy schorzeniach związanych z układem kostno-szkieletowych, o ile u nie występuje u nich choroba wrzodowa, zapalenie żołądka lub obciążenia kardiologiczne.
