Małgorzata Stanowska
Członkini Komisji Ekspertów ds. Osób Starszych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, Wiceprezydentka Międzynarodowego Stowarzyszenia Uniwersytetów Trzeciego Wieku – AIUTA, Koordynatorka licznych projektów z zakresu edukacji i aktywizacji osób starszych. Z pasją oddaje się działaniom wspierającym Uniwersytety Trzeciego Wieku oraz Organizacje Senioralne.
Od tych magicznych słów już od ponad dekady rozpoczyna się wiele zacnych wystąpień, publikacji, artykułów… Ja jednak chciałabym oprzeć się o inne stwierdzenie – Europa dojrzewa! A co za tym idzie, Europejczyczy, jak nigdy wcześniej, bez względu na wiek pragną cieszyć się jak najdłużej pełnią życia. Zmieniają się relacje między pokoleniami, zmienia się także obraz rodziny. Jak radzić sobie z tymi zmianami? – to nowe wyzwanie dla dojrzałej Europy.
Starość poszukuje swojego nowego miejsca pomiędzy tradycją a współczesnością. Obecnie nikt z nas nie ma już wątpliwości, że do starości, nieuniknionej z punktu widzenia biologicznego, należy się przygotować znacznie wcześniej, a nawet przygotowywać się przez całe życie. Bez względu na postępy medycyny i na to jak bardzo uda się przedłużyć ludzkie życie, ważne jest, żeby dane nam lata przeżyć w pełni, wykorzystując nasz czas, w poczuciu pełnej satysfakcji z przeżytych dni. Dlatego tak często dziś zastanawiamy się nad tym, co może wpływać na poczucie, że swoje życie przeżyliśmy wartościowo i szczęśliwie.
Obszarem wsparcia dla aktywnego starzenia się jest tworzenie przestrzeni społecznej, w której osoby starsze realizowałyby własne inicjatywy na rzecz społeczności lokalnej. Przykładem może być program „Seniorzy w akcji” realizowany przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”. U źródeł Programu leży spostrzeżenie, że wiele osób po przejściu na emeryturę znajduje więcej czasu, aby rozwijać swoje pasje, realizować marzenia i chowane wcześniej do szuflady pomysły. Jest to wyjątkowa przestrzeń do rozwoju aktywności w środowisku lokalnym, a także do nawiązywania wspaniałych relacji międzypokoleniowych.
W ramach konkursu oferowane są granty i szkolenia dla osób powyżej 60. roku życia realizujących projekty społeczne oparte na własnym pomyśle. Uczestnicy, realizujący swoje działania w całej Polsce, mogą korzystać ze wsparcia Latających Animatorów Kultury i Latających Socjologów. Wśród liderów 60+ są emerytowani nauczyciele, lekarze, dziennikarze, członkinie Kół Gospodyń Wiejskich, pracownicy jednostek samorządowych, a także emerytowani inżynierowie i górnicy. Tym, co łączy to bardzo zróżnicowane grono osób, jest chęć działania na rzecz otoczenia i rozwijania własnych pasji.
Osoby w wieku 60+, potocznie zwani seniorami, to grupa bardzo zróżnicowana pod względem możliwości jak i potrzeb. Ci młodsi często chcą i są w stanie pracować zawodowo lub społecznie, a dopiero wraz z upływem lat rosną potrzeby w zakresie ochrony zdrowia i otrzymywanej opieki. Zależy to od postawy wobec własnego starzenia się, wykształcenia, stanu zdrowia, ale także od jakości relacji z najbliższymi, zaangażowania w życie i aktywności społecznej. Nie wolno tego procesu sztucznie przyspieszać poprzez ograniczanie tych relacji, zaangażowania i aktywności.
Odpowiedzi na pytanie: CO BĘDZIESZ ROBIĆ NA EMERYTURZE? – warto poszukać wcześniej niż dopiero w dniu zakończenia aktywności zawodowej. To pytanie warto postawić sobie już w średnim wieku i wytrwale poszukiwać na nie odpowiedzi, wiodąc długie i szczęśliwe życie w dynamicznie zmieniającej się DOJRZAŁEJ Europie.
Starość czeka nas wszystkich, a to, jaka będzie zależy od tego jak sami się do niej przygotujemy, ale także od tego, czy świat, w którym spędzimy ostatnie lata życia będzie przyjazny dla nas jako seniorów. Czym wcześniej to sobie uświadomimy, tym lepsza będzie starość każdego z nas.