Prof. zw. dr hab. med. Jerzy Sadowski, dr h.c.

Specjalista Kardiochirurg, Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński, Konsultant Wojewódzki – ekspert i ambasador Głosu Seniora

Izolacja sprawia, że mamy coraz mniej okazji do uprawiania aktywności fizycznej, co przekłada się na nasze zdrowie. Dotyczy to również seniorów, którzy już zmagają się z wieloma przewlekłymi chorobami. Jak zatem mogą oni wesprzeć swój organizm w tych trudnych czasach? Rozmawialiśmy o tym z naszym ekspertem.

W dobie pandemii wiemy, jak ważne jest zachowanie zdrowia. Co seniorzy mogą zrobić, by utrzymać serce w dobrej kondycji, pozostając w izolacji?

Seniorzy powinni dbać o kontrolę i leczenie chorób przewlekłych, na które cierpią, ale pandemia nie zwalnia ich od normalnego trybu życia. Mimo wszystko powinni wychodzić z domu na spacery, uprawiać dostosowaną do wieku aktywność fizyczną i intelektualną. Polecam im słuchanie muzyki, oglądanie przedstawień teatralnych online, które wymagają myślenia w przeciwieństwie do automatycznego oglądania telewizji bez ruchu. Podtrzymanie nie tylko sprawności fizycznej, ale także zdolności emocjonalnej i intelektualnej jest ważne, by senior nie popadł w apatię. Stąd też kluczowe są rozmowy telefoniczne z bliskimi, a także rozwiązywanie krzyżówek.

Jak zatem powinna wyglądać dieta osób starszych jako działanie profilaktyczne przeciwko chorobom serca?

Podczas izolacji człowiek mniej się rusza, dlatego seniorzy mają tendencję do tycia, co wpływa na zdrowie m.in. układu sercowo-naczyniowego. Osoby starsze muszą kontrolować masę ciała i kilka razy w tygodniu stawać na wadze. Idzie wiosna, zatem zaczynają się pojawiać nowalijki i coraz więcej jarzyn, dzięki czemu można jeść zdrowiej i lżej. O czym zawsze powinni pamiętać seniorzy nie tylko w czasie pandemii czy wiosny, to mniejsze ilości pieczywa i tłuszczu zwierzęcego, a właśnie dużo warzyw oraz bazowanie na białym, chudym mięsie. W okresie zimowym można również wspomagać się suplementami z witaminami (choć nie jestem ich zwolennikiem) i korzystać z mrożonych warzyw i owoców.

A jaka aktywność fizyczna jest zalecana na wzmocnienie serca osobom starszym? I jak zachęcić do niej seniorów? Jaki wpływ mają ćwiczenia na układ sercowo-naczyniowy?

Osoby starsze powinny pomyśleć nad tym, w jaki sposób mogą się uaktywnić i fizycznie, i mentalnie na miarę własnych możliwości. Zazwyczaj jest to spacer z przyjaciółmi lub rodziną, któremu towarzyszą rozmowy i pogawędki. Bardzo polecam w okresie wiosennym i letnim częste wychodzenie na słońce, by stymulować produkcję witaminy D w organizmie.

Jeśli chodzi o wpływ aktywności fizycznej na zdrowie, to jest on ogromny. Im wcześniej zaczniemy się regularnie ruszać, tym lepiej. Zaprogramowani na ruch seniorzy są pozytywnie nastawieni do życia, co przekłada się także na kondycję ich organizmu.

Czy zaleca się wykonywanie badań profilaktycznych? Jak ważna jest ciągłość terapii i diagnostyki u osób starszych, szczególnie w pandemii?

Seniorzy najczęściej zmagają się już z wieloma schorzeniami, które powinni stale kontrolować u lekarza. Ostrzegam, by przede wszystkim nie zaniedbywać leczenia i nie przerywać terapii. Panująca pandemia nie powinna być wymówką. Cukrzyca i nadciśnienie, czyli choroby najczęściej występujące u starszych osób, wymagają stałego monitorowania. Każde zaprzestanie brania leków czy też mierzenia poziomu ciśnienia i cukru może być dla nich groźne. Faktycznie, można zauważyć, że seniorzy rzadziej zgłaszają się do przychodni, ponieważ boją się, że się zarażą. Niestety to nie oznacza, że mniej chorują – wręcz przeciwnie, trafiają do nas za późno. Na szczęście większość starszych osób, powyżej 70. roku życia powinna być już zaszczepiona, a więc odporna na wirusa.