Małgorzata Bagłaj
Specjalista dermatolog, założycielka Centrum Dermatologii Estetycznej Bagłaj
Blizny to nie tylko aspekt estetyczny, choć ten jest niezwykle ważny. Niektóre blizny mogą ograniczać nasze ruchy i wykonywanie codziennych czynności, szczególnie jeśli znajdują się w okolicach stawów. Jak więc skutecznie leczyć blizny, aby zniwelować nieprzyjemne odczucia związane z ich posiadaniem i poprawić ich wygląd?
Jaka jest charakterystyka blizn i ich powstawanie?
Blizny to niezwykle szerokie spektrum kliniczne. Część blizn jest spowodowanych przez działania medyczne, np. operacje, zabiegi. Pozostałe to blizny pourazowe, po ugryzieniach, zmiażdżeniach. Najbardziej jednak kłopotliwe są blizny po oparzeniach. Zajmują one z reguły dużą powierzchnię ciała, zazwyczaj ramię, klatkę piersiową, bark, szyję. Warto również wspomnieć o keloidach, czyli bliznowcach – łagodnych nowotworach skóry, które mogą powstawać w istniejących bliznach, co najczęściej jest uwarunkowane genetycznie. Są też choroby skóry, które mogą goić się z pozostawieniem blizn, np. trądzik młodzieńczy.
Jakie skuteczne sposoby leczenia blizn możemy wyróżnić, aby zniwelować dolegliwości takie, jak ból, uczucie ciągnięcia, swędzenie oraz jak możemy pozytywnie wpłynąć na ich wygląd?
Ze względu na to, że blizny różnią się od siebie, nie ma takiego samego postępowania medycznego. To, jak goi się rana i tworzy blizna, zależy również od wieku pacjenta, sposobu pielęgnowania rany i jego ogólnego stanu zdrowia. Największy problem sprawiają rozległe blizny, np. pooparzeniowe. Niezwykle ważne jest działanie wielospecjalistyczne. Nie da się określić konkretnego sposobu działania, ponieważ jest to kwestia niezwykle indywidualna.
Terapia dobierana jest indywidualnie, a sposobów leczenia jest wiele, począwszy od chirurgicznego wycięcia blizny, po zabiegi laserowe oraz ostrzykiwanie płynną fibryną i osoczem bogatopłytkowym. Czasem konieczne jest wypełnienie blizn zanikowych kwasem hilarunowym. Przerosłe blizny często wymagają doogniskowej iniekcji preparatem sterydowym. Do użytku domowego polecamy kremy, żele, spraye oraz plastry zawierające silikon. W przypadku blizn pooparzenowych ważne są także odpowiednie, szyte na miarę, opatrunki uciskowe.
Jakie składniki w produktach leczniczych są rekomendowane w terapii leczenia blizn?
Niezwykle skuteczny w leczeniu blizn jest wcześniej wspomniany silikon. Jeśli jest on połączony z innymi substancjami pomocniczymi, mającymi działanie łagodzące, antyoksydacyjne, obkurczające naczynia, rozjaśniające. Preparaty z silikonem zatrzymują wodę w bliźnie, co poprawia elastyczność blizny patologicznych. Bardzo dobrym uzupełnieniem terapii zewnętrznej są produkty z wyciągiem z wąkrotki azjatyckiej.
Ile trwa proces leczenia ran i blizn? Jakich możemy spodziewać się efektów?
Leczenie blizn jest długim procesem. Wymaga wielu zabiegów i regularnego stosowania substancji. Nie można znaleźć złotego środka w leczeniu, ponieważ każda blizna jest inna – niektóre wymagają lasera, podcięcia albo wypełnienia kwasem hialuronowym. Wiele zależy od „wieku blizny”, to od tego zależy długość stosowania terapii produktami takimi jak plastry czy żele. Dlatego należy uzbroić się w cierpliwość, czekać na efekty, ale i korzystać z różnych dostępnych metod.
Aspekt psychologiczno-społeczny – dlaczego blizny wywołują poczucie wstydu u pacjentów?
Blizny a aspekt psychologiczny są ściśle ze sobą związane. Przykładowo młoda dziewczyna, której skóra po oparzeniu (gdy miała kilka lat) nie wygląda jak skóra, może naprawdę niekomfortowo się z tym czuć. Podobnie jak osoby, które same przyczyniły się do powstawania blizn, np. w wyniku samookaleczenia. Jest to wołanie o pomoc, chęć zwrócenia na siebie uwagi. Należy o tym mówić, ponieważ trafia do mnie ogrom pacjentów, którzy są już po terapii, żałują, że na ich ciele z ich winy znajdują się blizny i tu czasem potrzebna jest współpraca z lekarzem psychiatrą.